Steeds meer mensen kiezen in de huidige arbeidsmarkt voor het zelfstandig ondernemerschap als ZZP’er. Mogelijk heb je al veel gehoord over de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie), die de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en ZZP’er reguleert. Maar wat betekent deze wetgeving precies voor jou als zelfstandige? In dit artikel leggen we uit wat de Wet DBA inhoudt en geven we je tips om schijnzelfstandigheid te vermijden, zodat je zorgeloos kunt ondernemen zonder risico op naheffingen en boetes.
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp'er een opdracht uitvoert bij een opdrachtgever, maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de zzp'er zelf, maar ook voor de opdrachtgever. Er kunnen hoge boetes en naheffingen worden opgelegd als blijkt dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst controleren op schijnzelfstandigheid. Voor deze tijd is het al belangrijk om samen met de opdrachtgever duidelijke afspraken te maken over jullie samenwerking.
Ben je als zzp’er ingehuurd houd dan rekening met de volgende punten:
Een van de belangrijkste manieren om schijnzelfstandigheid te voorkomen, is het werken met een modelovereenkomst. De Belastingdienst heeft verschillende modelovereenkomsten die zijn ontworpen om aan te tonen dat er geen sprake is van een dienstverband. Als je werkt onder een goedgekeurde modelovereenkomst, en je houdt je aan de voorwaarden, heb je een sterke basis om te bewijzen dat je daadwerkelijk zelfstandig bent.
Een belangrijke indicatie voor zelfstandigheid is het hebben van meerdere opdrachtgevers. Als je afhankelijk bent van één opdrachtgever, loop je meer risico op schijnzelfstandigheid. Door met meerdere opdrachtgevers te werken, kun je laten zien dat je echt zelfstandig bent en voorkomt dat je als “verborgen werknemer” gezien wordt. Idealiter werk je met ten minste drie opdrachtgevers per jaar, zodat je een divers klantenbestand kunt opbouwen.
Voor zzp’ers blijft het mogelijk om op uurbasis te werken, maar in 2025 wordt strengere controle en handhaving verwacht. Opdrachtgevers en zzp'ers moeten nauwkeuriger beoordelen of hun werkafspraken een echte ondernemersrelatie weergeven, wat het werken op basis van uurtarieven soms ingewikkeld maakt. Te vaak werken op uurbasis kan namelijk suggereren dat er eerder sprake is van een dienstverband, vooral als de zelfstandige voor lange periodes of zeer regelmatig voor dezelfde opdrachtgever werkt.
Een belangrijk verschil tussen een zzp'er en een werknemer is dat een zzp'er zijn of haar eigen werktijden en werklocatie bepaalt. Als je opdrachtgever te veel invloed uitoefent op jouw werktijden of werkomgeving, kan dat als schijnzelfstandigheid worden gezien. Probeer altijd met je opdrachtgever duidelijke afspraken te maken over jouw onafhankelijkheid op dit gebied. Flexibiliteit in werktijden en werklocatie tonen aan dat je zelf de controle hebt over hoe je werk uitvoert, een kern kenmerk van zelfstandigheid.
Om het risico op schijnzelfstandigheid te verminderen, is het voor zzp'ers belangrijk om zich als zelfstandige ondernemer te profileren, wat kan worden versterkt door zich goed te verzekeren. Dit betekent het afsluiten van een beroeps- of bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, naast het zorgen voor benodigde certificeringen. Door deze maatregelen te nemen, toont een zzp'er aan dat hij of zij volledig eigen verantwoordelijkheid draagt, wat bijdraagt aan het beeld van onafhankelijkheid en ondernemerschap. Dit verlaagt de kans dat de Belastingdienst de arbeidsrelatie als een dienstverband aanmerkt, vooral gezien de strikte handhaving vanaf 2025 als het moratorium vervalt.
De Belastingdienst controleert of zelfstandigen in feite een dienstverband uitvoeren door bedrijfsbezoeken en gesprekken met betrokkenen, vooral gericht op het vermijden van schijnzelfstandigheid. Vanaf januari 2025 voert de Belastingdienst striktere handhaving door, onder meer door waarnemingen ter plaatse, waarbij wordt gekeken naar dagelijkse werkzaamheden en de aanwezigheid van werknemers op de werkvloer. Tijdens zulke bezoeken kunnen functionarissen ook boekonderzoeken uitvoeren om de aard van arbeidsrelaties te verifiëren en potentieel naheffingen opleggen als zelfstandigheid wordt betwist.
Zorg ervoor dat je eigen gereedschap en werkkleding gebruikt en dat je je als zelfstandige gedraagt, niet als onderdeel van het bedrijf.
De rijksoverheid heeft in een campagne over schijnzelfstandigheid een keuzehulp gemaakt waarin je kunt zien of jij de juiste contractvorm hebt gekozen. Bekijk hier ook duidelijk de kenmerken die de Belastingdienst ziet als zzp’er.
Lance Free heeft een Freelance Management Systeem ontwikkeld voor opdrachtgevers in de bouw- en technieksector om eenvoudig hun netwerk van zzp'ers te beheren. Het systeem werkt met goedgekeurde, geautomatiseerde modelovereenkomsten, waardoor zzp’ers en opdrachtgevers verzekerd zijn van afspraken die voldoen aan de wet- en regelgeving, en het risico op boetes verminderen.
Daarnaast biedt het systeem een handige uitbetalingsfunctie: zzp'ers kunnen via het dashboard gemakkelijk hun uren indienen, waarna de opdrachtgever deze snel kan goedkeuren. De facturen worden automatisch opgesteld volgens de regelgeving, wat tijd bespaart voor beide partijen én een snelle uitbetaling voor zzp'ers mogelijk maakt.
Ben je als zzp’er nog op zoek naar een nieuw project? Bekijk onze projecten op ons dashboard en toon interesse. Het gebruik van ons platform voor een zzp’er is geheel kosteloos.
Wil je meer informatie over hoe Lance Free werkt? Bekijk het hier of neem contact op met ons support team.